Pełny tekst na ten temat znajduje się w Lektorium Cafe Aleph pod adresem: calculemus.org/CA/etyka/14/antynat-osw.pdf. W komentarzach prosimy o wskazywanie, do którego odcinka spośród wymienionych w Spisie Treści odnosi się czyniona przez komentatora uwaga. W pełnym tekście uzupełnienia w klamrach typu […] nie wchodzą do tytułu odcinka; w poniższym Spisie są dodane dla lepszego zorientowania Czytelnik w treści danego odcinka.
Spis Treści
§1. Nurt naturalistyczny we współczesnej filozofii [od artykułu Quine’a 1969 dot. naturalistycznej epistemologii]. Jego sojusz z kognitywistyką [u niektórych autorów] w przypadku epistemologii.
§2. Naturalistyczny program teoretycznej filozofii moralnej [w odróżnieniu od antynaturalizmu w typie oświeceniowym, zakładanego intuicyjnie w praktycznej filozofii moralnej, np. w prawodawstwie Unii Europejskiej dotyczącym praw człowieka].
§3. Kantowskie idee prawa moralnego, suwerenności moralnej jednostki, i jej powinności moralnych [jako najbardziej stanowczy i najsilniej podbudowany filozoficznie wyraz idei wspólnych głównym nurtom Oświecenia [(w Niemczech, Anglii i Szkocji)].
§4. Operacjonalizacja pojęcia prawa moralnego w przypadku ruchu na rzecz zniesienia niewolnictwa [w Anglii i Szkocji. Ma się tu na uwadze operacjonalizację w rozumieniu metodologii nauk empirycznych, realizowaną przez definicje operacyjne jako rodzaj redukcyjnych definicji cząstkowych; konsekwencje tego zabiegu dla pojmowania powinności w sensie kantowskim; operacjonalizacji dokonuje się w formie „case study” pewnego procesu sądowego w Edynburgu, 1777]
§5. Obowiązek moralny w porównaniu z prawnym i prakseologicznym [rola pojęcia sankcji jako wyróżniającego powinność prawną].
§6. Próby naturalizacji pojęcia obowiązku przez autorów z kręgu filozofii analitycznej [omawia się próbę czynioną – wzorem I.M.Bocheńskiego – w pewnych studiach nad argumentacją deontyczną i studiach z teorii imperatywów; krytykuje się nieprawidłowe w nich używanie pojęcia sankcji].
§7. Jak uzasadnić metafizykę moralności nie w sposób kantowski lecz pragmatystyczny? [Komentuje się brak sukcesu redukcji naturalistycznej w przypadkach dyskutowanych w §6, zaś racji antynaturalizmu oświeceniowego broni się pragmatystycznie: w sposób proponowany przez Gödla dla sprawdzania intuicji teoriomnogościowych przez ich konsekwencje w elementarnej arytmetyce i w informatyce. Analogicznie, da się testować metafizyczne intuicje moralne przez ich konsekwencje potwierdzalne empiryczne. Np. przewagę cywilizacyjną (w sile gospodarczej, militarnej etc) państw respektujących prawa do wolności i do własności (które podpowiada intuicja metafizyczna) nad państwami zniewalającymi swych obywateli. Prekursorów takiego powiązania intuicji moralnych z sukcesem cywilizacyjnym znajdujemy wśród szkockich luminarzy Oświecenia, zgodnych z Kantem w uznawaniu wiarogodności intuicji moralnych, lecz różniących w sposobie ich uzasadniania.]