Książka ukazała się nakładem wydawnictwa WAM w Krakowie w serii przewodników
filozoficznych.Niniejszy wpis obejmuje on spis treści i krótkie omówienie zawartości. To drugie jest skrótem i lekką parafrazą tekstu otrzymanego od prof. Ziemińskiej. Nadając temu anonsowi charakter wpisu do blogu, chcę tym wyrazić uznanie dla projektu i nadzieję, że na łamach tego blogu dojdzie do żywej dyskusji nad stanowiskami zajmowanym przez autorów. Odsyłacz od punktu 13 (poniżej) ilustruje, w jaki sposób dyskusję taką można by prowadzić w formie komentarzy do tworzących blog wpisów.
Spis treści
Problem prawdy
1.Pojęcie prawdy (Adam Grobler)
2.Historia pojęcia prawdy (Jan Woleński)
3.Współczesne teorie prawdy (Renata Wieczorek)
Problem sceptycyzmu
4.Pojęcie wiedzy (Katarzyna Paprzycka)
5.Historia sceptycyzmu (Renata Zieminska)
6.Sceptycyzm współczesny (Jerzy Szymura)
7.Sceptycyzm a kontekstualizm (Rafał Palczewski)
Źródła wiedzy
8.Percepcja i pamięć (Adriana Schetz)
9.Wiedza a priori (Stanisław Judycki)
10.Rola języka w poznaniu (Arkadiusz Gut)
11.Samowiedza (Robert Piłat)
12.Świadectwo i autorytet (Ewa Bińczyk)
13.Empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm (Witold Marciszewski) – link ten prowadzi do wpisu, gdzie wysuwa się pytania pod dyskusję z prośbą o krytyczne komentarze.
Nowe tendencje
14.Epistemologia i kognitywistyka (Urszula Żegleń)
15.Naturalizacja epistemologii (Marcin Miłkowski)
Streszczenie tomu
Przewodnik po epistemologii omawia najważniejsze stanowiska, spory i pojęcia obecne we współczesnej epistemologii. Zawiera on cztery działy.
Pierwszy dotyczy pojęcia prawdy. Kolejne artykuły dotyczą historii tego pojęcia, współczesne teorie prawdy oraz dwa najważniejsze spory: problem relatywizmu i antyrealizmu.
Dział drugi dotyczy sceptycyzmu, który jest największym wyzwaniem dla epistemologii, ponieważ kwestionuje on poznawalność prawdy i posiadanie przez ludzi wiedzy. Mamy tu artykuły o sposobach definiowania wiedzy, o historii argumentów i stanowisk sceptycznych, o współczesnych formach sceptycyzmu i o kontekstualizmie, jako jednej z kluczowych współczesnych odpowiedzi na sceptycyzm.
Dział trzeci dotyczy poszczególnych źródeł wiedzy: najpierw omówiona jest percepcja i pamięć jako źródła podstawowe, potem wiedza a priori i znaczenie języka dla poznania, dalej samowiedza oraz świadectwo i autorytet jako społeczne źródła wiedzy. Na koniec omawia się spór o źródła wiedzy toczony pomiędzy empiryzmem, racjonalizmem i irracjonalizmem.
Ostatni dział dotyczy najnowszych tendencji w epistemologii. Kluczowa jest tendencja do naturalizacji epistemologii i współpraca z kognitywistyką.
Chętnie bym skonfrontował pomysły z mojego artykułu „Empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm” z pracami Koleżanek i Kolegów, gdzie są poruszane podobne zagadnienia. Szczególnie mam tu na uwadze tematy: „Historia sceptycyzmu” (Renata Ziemińska), „Sceptycyzm współczesny” (Jerzy Szymura) – oba w związku z irracjonalizmem; „Wiedza a priori” (Stanisław Judycki) – w związku z racjonalizmem; „Epistemologia i kognitywistyka” (Urszula Żegleń) – w związku z zagadnieniami obliczalności; „Naturalizacja epistemologii” (Marcin Miłkowski) – w związku z moją interpretacją pragmatyzmu Quine’a. Brakuje mi partnerów do kwestii interpretacji empiryzmu, ale może tytuły, którymi się tu kieruję nie w pełni ujawniają zawartość wchodzących w skład tomu tematów. Będę wdzięczny za takie ujawnienia i gotów do debaty – w szczególności nad sprawami poruszonymi w tekście „Racjonalizm versus Empiryzm”.