Witold Marciszewski i Paweł Stacewicz: Umysł – komputer – świat. O zagadce umysłu z informatycznego punktu widzenia.
Stron – z indeksem imiennym , rzeczowym i bibliografią – 314 (format B5). Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, Warszawa 2011. Seria „Informatyka i Filozofia”.
Na wstępie parę refleksji nad ideą światopoglądu, która skłoniły autorów do przedsięwzięcia dość nietypowego, nie mającego precedensów w polskim piśmiennictwie, czy to filozoficznym czy informatycznym.
Czym jest światopogląd? Jest to pogląd na świat jako całość. Zorientowany on jest, by tak rzec, medytacyjnie na próby uchwycenia struktury i sensu rzeczywistości, podobnie jak filozofia. Ale także praktycznie – na sztukę rozwiązywania problemów, podobnie jak mądrość życiowa.
A czym jest informatyka? To także nauka o rozwiązywaniu problemów. Choć ograniczona do zagadnień obliczeniowych, tych na miarę możliwości komputera, nadspodziewanie wiele ma kwestii wspólnych ze światopoglądowym problemem rozwiązywania problemów. Osobliwością informatyki jest to, że prócz działu o możliwościach komputera zawiera nie mniej ważny dział o jego niemożliwościach czyli granicach mocy obliczeniowej. Nasza cywilizacja na dobre i na złe połączyła swój los z losem komputerów przez to, że życie człowieka, podobnie jak „życie” komputera polega na rozwiązywaniu problemów. Coraz ściślejsza jest między nimi na tym polu współpraca, a przez to coraz większa jest potrzeba rozumienia, co do niej potrafi wnieść, a czego nie potrafi, każda ze stron.
Trzeba w tym celu studiów nad potencjałem poznawczym ludzkiego umysłu i jego relacją do potencjału maszyn obliczeniowych. Takim studium jest pierwsza część książki pióra Pawła Stacewicza pt. Informatyczna inżynieria umysłu, gdzie podejmuje się takie pytania (wymieniam przykładowo), jak: Czy istnieje sztuczna inteligencja? Czy komputer przypomina mózg? Czy roboty przyszłości będą ewoluować? Czy umysł jest liczbą?
Część druga, autorstwa Witolda Marciszewskiego, zakładając u Czytelnika wiedzę o komputerach i umyśle nabytą w części pierwszej, podejmuje tę tematykę w szerokim kontekście historycznym i społecznym pt. Światopogląd ery informatycznej. Do części pierwszej nawiązuje pierwszy esej drugiej: Zagadka umysłu w centrum światopoglądu informatycznego.
Następujące wybrane eseje oraz spis treści są dostępne „on line” jako próbka do „degustacji” w wirtualnym miejscu spotkań dyskusyjnych „Cafe Aleph”.